سفارش تبلیغ
صبا ویژن
قالب وبلاگ

All Things
 

 

فشار سنج روغن Oil Pressure Indicator :

 

در هواپیماها ( بخصوص بیش از یک موتور ) حدود روغن کاری Lubrication باید برای خلبان یا مهندس پرواز مشخص باشد تا همراه سایر پارامترها ،از سلامت موتور در طول پرواز اطمینان حاصل کرده ودر مواقع بروز مشکل فنی تصمیم لاازم را اتخاذ نماید.

طرز کار : از آنجاییکه ایمنی، دقت عمل ودر نتیجه آرامش فکری خلبان مهم است در این نشاندهنده ،روغن خروجی پمپ روغن که به موتور میرود با یک انشعاب به یک محفظه به نام Restrictor وارد میشود که به علت وجود برشهای خاص در این محفظه، پارازیت وتوربولانس احتمالی روغن گرفته میشود ( البته در مسیر پمپ روغن رگلاتور نیز در حال کار است ) سپس روغن وارد لوله بوردون میشود ( حسگر ) که فشار تقریبا" یکنواخت شده است .

- لوله بوردون به شکل خمیده ،ودارای سطح مقطع به صورت بیضی ناقص است ( Semi oval ) مقاومت سطح داخلی با بیرونی متفاوت است لذا لوله دارای خاصیت انعطاف Flexibility است . یک سر لوله بوردون باز است ویک سر دیگر آن بسته میباشد . ( اشکال فوق )

 

 

 

بر اثر ورود روغن تحت فشار ودارای حرکت خطی Linear به لوله بوردون ،این لوله یک منحنی است به خاطر دارا بودن خاصیت Flexibility مقداری در جهت فشار باز میشود ( حالت تحدب لوله کمتر میشود ) واینجا این حسگر فشار را تبدیل به حرکت میکند ( نقش حسگر ها ) .

برای انتقال این حرکت به صفحه ابزار دقیق ، به سر مسدود لوله بوردون یک میله متصل است بنام Link یا Rod ، وبا حرکت لوله بوردون ، بطرف بالا یا پایین میرود .( حرکت خطی ) واز آنجاییکه عقربه ابزار دقیق ها حول نقطه مرکزی و روی صفحه مدرج ،بصورت دایره ای حرکت میکند .لذا این میله یک چرخ دنده ناقص بنام ( قطاع ) Sector را با مکانیزم چرخدنده Bevel چرخانده وحرکت خطی به دورانی تبدیل میشود.

در مقابل سکتور یک چرخدنده با شعاع کوچکتر قرار دارد که توسط دنده های سکتور میچرخد . به وسط چرخدنده یک عقربه Pointer متصل است و زیر عقربه نیز یک صفحه مدرج Dial که به واحد Psi زمینه بندی شده قرار دارد که حرکت عقربه به تابع چرخدنده ، سکتور ،میله رابط وبالاخره لوله بوردون است ولذا اندازه فشار روغن را نشان میدهد .

برای کالیبره صفحه مدرج در مراکز استاندارد بین المللی NBS ، بارها توسط یک پمپ استاندارد فشار به سیستم وارد میکنند وحرکت عقربه روی صفه کاغذ مخصوص << گراف >> ثبت میشود ، که در نتیجه تعدادی ارقام بدست می آید که با رندوم کردن آن یک صفحه مدرج استاندارد بدست می آید ونمونه آن در مرکز استاندارد نگداری میشود و دور محور عقربه یک فنر مویین Hair Spring تعبیه شده است که دارای نقشهای زیر است :

1- بخاطر خاصیت تانسیون ،هنگام بالا رفتن عقربه ( عملیاتی بودن دستگاه ) لرزشهای احتمالی را گرفته وبه عقربه حرکت یکنواخت میدهد

( Continuous Motion )

2- هنگام پایین آمدن عقربه ( خاموش شدن پمپ ) از پس زنی عقربه Back-Lash جلوگیری میکند واز ئوارد شدن صدمه به سیستم جلوگیری میکند.

3- با اضافه و کم کردن طول فنر توسط یک پیچ، مینوان عقربه را روی صفحه ( 0 ) قرارداد Zero Set ( این عمل هنگام کار با آومترها ،قبل از استفاده از آومتر Avometer انجام میشود ) .

- در دوطرف سکتور دو مانع به نام Damper یا بازدارنده قرار داده شده است که از حرکت بیش از حد و غیرعادی عقربه در اثر درست کار نکردن پمپ جلوگیری کرده و از وارد شدن صدمه به دستگاه جلوگیری میکند .

- معمولا" قطر لوله ورودی فشار به بوردون را چند برابر کوچکتر از لوله خروجی از پمپ انتخاب می کنند که دارای دو مزیت زیر است :

1- در لوله های باریک سرعت وشتاب یکنواخت است .

2- ایمنی سیستم را بالا میبرد

- برای جبران کم شدن فشار ، قطر چرخدنده معمولا" چندبرابر کوچکتر از شعاع سکتور انتخاب میشود که عمل تقویت یا Boost انجام میپذیرد ،در نتیجه مقدار درست روی صفحه مدرج خوانده میشود .

واحد فشار استاندارد Psi = Pound Square Inch است.روی صفحه نشاندهنده های معمولی قوس سبز علامت منطقه سالم ، زرد احتیاط و قرمز هشدار است .کلیه این اجزا در داخل یک محفظه به نام Case قرار میگیرند .

نشاندهنده فشار روغن بالا میتواند برای سنجش فشار ( هیدرولیک،روغن،سوخت و... )قرار بگیرد

- با سیستم فشار سنج روغن میتوان فشار هر نوع مایعات وهوا را اندازه گیری کرد ، لذا طرز کار وساختار آن بطور مفصل بحث گردید .

نشان دهنده فشار سوخت Fuel Pressure Indicator :

 

باتوجه به بالا رفتن فشار سوخت در موتورهای توربینی ( 280 الی 300 Psi )استفاده از نوع مکانیکی ( ورود سوخت JP- 4 به حسگر بوردون در پنل آلات دقیق هواپیما )به علت وجود مونیتورهای کامپیوتری مختلف که دارای ولتاژ استاتیک بین 18000 تا 24000 ولت هستند وهمانطور سوخت JP- 4 با درجه اشتعال 97 % درصد ودر نتیجه ایجاد انفجار با کوچکترین اشتباه در بستن لوله ها ونوع لوله ها غیر ممکن شد. لذا برای حل مشکل از مداری بنام اتوسین Automatic Synchronization ( ابزار دقیق الکتریکی ) استفاده شد.

 

تعریف اتوسین Auto syn ( مدار هم آهنگ خودکار ) :

 

یک ژنراتور و یک موتور الکتریکی با مشخصات زیر مدار هم آهنگ نامیده میشوند :

1- ساختار مشابه Semi Structure .

2- تحریک از یک منبع Excite .

3- مهم تر اینکه بر خلاف تمام ژنراتورهای در خدمت ،خروجی کنترل نمیشود .

(بدون رگلاتور) که این مشخصه باعث شد که ژنراتورهای بدون ذغال Brushless اختراع شوند که بسیاری از اشکالات سیستم های ارتباطی وناوبری حل شد ( سیستم ذغالی علاوه بر براده، ایجاد جرقه وپارازیت میکرد )

حال به بررسی نشاندهنده مقدار سوخت ( از نوع الکتریکی ) می پردازیم که استفاده از مدار اتوسین خطر جرقه وآتش سوزی را از بین برده است .

 

ساختمان: یک ژنراتور سه 3 فاز ویک موتور سه 3 فاز دارای مشخصه های زیر :

 

ساختار مشابه ،تحریک از یک منبع ومهم تر اینکه خروجی ژنراتور بدون کنترل وتنظیم Regulate به موتور وصل می شود.در این مدار که با عملکرد هر ژنراتور به سه عامل BSV ( میدان-هادی-حرکت ) بستگی دارد که فیلد و آرمیچر از قبل ساخته شده وحرکت آن از طریق حرکت لوله بوردون در اثر ورود سوخت تامین میشود .جریان تولید شده توسط ژنراتور باعث حرکت آرمیچر موتور میشود ،که به محور آرمیچر موتور یک عقربه متصل شده و زیر آن یک صفحه مدرج Scale برحسب Psi قرار داده شده است که در معرض دید خلبان قرار دارد .بدین ترتیب ،پمپ سوخت وژنراتور ( فرستنده ) را دور از ولتاژهای بالا وسایر خطرات نصب میکنند و فقط موتور از طریق سیم در داخل کابین ( Panel ) نصب شده است .

امروزه بیشتر ابزار دقیق های هواپیما از این نوع ( الکتریکی ) هستند .ضمنا" در موتورهای توربینی از این مدار برای اندازه گیری Fuel Flow نیز استفاده میشود که ژنراتور ( فرستنده ) توسط یک پره ( VANE ) می چرخد وروش کار مانند فشار سوخت است و صفحه مدرج آن بر حسب Pound / Hour *100 زمینه بندی شده است .

 

 

 

نشان دهنده های مقدار سوخت Fuel Quantity Indicators :

دانستن مقدار سوخت در هواپیما برای خلبانان اهمیت حیاتی دارد ،لذا به دو نوع مورد استفاده اشاره می شود : ( البته انواع قبلی بصورت غواصک ومکانیکی بودند که امروزه کا رایی ندارند )

 

1- نوع مقاومتی (پتانسیومتر ) Potentiometer :

 

در این نوع یک عدد پتانسیومتر بطور موازی بایک میلی ولت متر که صفحه آن به جای ولت به واحد سوخت ( لیتر ،گالن یا پوند ) زمینه بندی شده است قرار دارد ،به سر قطعه لغزنده روی مقاومت پتانسیومتر به غواصک داخل منبع سوخت وصل است که با کم یا زیاد شدن مقدار سوخت ،غواصک به بالا و پایین حرکت کرده واز طریق یک اهرم مقدار مقاومت را تغییر میدهد وچون مقاومت به منبع ولتاژ هواپیما متصل است لذا مقدار وافت فشار آن تغییر میکند .این افت ولتاژ توسط میلی ولت متر با واحد سوخت اندازه گیری میشود .

 

2- نشان دهنده نوع خازنی ( Probe ) الکترونیکی Capacitor Type :

 

در هواپیماهای حامل سوخت زیاد برای جلوگیری از پاشیدگی وجابجایی CG و ایجاد خطر به خصوص در Tank از باک های نوع خازنی استفاده میشود که تعدادی خازن درون منبع تعبیه شده و به دو سر منبع الکتریکی متصل شده اند .مایع سوخت در این نوع نشان دهنده ها ،الکترولیت خازن محسوب می شود ،لذا با تغییر مقدار سوخت ( الکترولیت ) ظرفیت خازن نیز تغییر میکند که تغییرات ظرفیت Capacitance برحسب واحد سوخت اندازه گیری میشود.به خاطر شکل فیزیکی خازن آنرا ( Probe ) هم می گویند .

 

اشاره HINT : هر قدر منبع بزرگتر باشد تعداد خازن های موازی بیشتر است ،در اثر بالا رفتن دما حجم سوخت اضافه میشود ولی وزن آن ثابت میماند .به محض پارک شدن هواپیما ،سیستم باید برای جلوگیری از جرقه به زمین ( منفی ) اتصال داده شود .

ابزار دقیق دورسنج ( Tachometer ( rpm :

 

نشاندهنده کلیدی هواپیمااست وبه علت ارائه اطلاعات زیر، برای پرسنل پرنده وزمینی از اهمیت خاصی برخوردار است :

 

1- دور میل لنگ در موتورهای پیستونی .

2- درصد کشش موتور به دور ،در موتورهای توربینی .

3- ثبت ساعت کار موتور در زمین وهوا برای انجام بازرسی های دوره ای .

4- تعیین راندمان موتور به همراه نشاندهنده منیفولد .

5- نشاندهنده دور درجا ( استاندارد موتور پیستونی 650 دور در دقیقه ) IDLE برای تنظیم مگنت هواپیما .

6- انتخاب بهترین وضعیت Throttle در پرواز افقی .

7- هشدار دهنده وضعیت بحرانی به صورت Over or Under Speed .

در انواع نشاندهندها بصورت رنگ یا صدا وتصویر به خلبان هشدار میدهد .

 

انواع دورسنج ها :

 

در هواپیماهای نسل قدیم از نوع مکانیکی ( بصورت حرکت چرخدنده ها ) استفاده میشد که بابالا رفتن دور موتور ها منسوخ شدند .سپس نوع الکتریکی DC جایگزین شدند که از موتور هواپیما یک شفت انتقال دهنده دور به کابین هواپیما وبه پشت ابزار دقیق RPM وصل شده است .

در داخل نشاندهنده یک ژنراتور DC قرار گرفته است ،که به وسیله شفت می چرخد و لذا ولتاژ تولید شده توسط یک ولت متر در پانل هواپیما (در معرض دید خلبان ) اندازگیری میشود ،که طی محاسبات فنی به وحد دور تبدیل شده وروی صفحه مدرج خوانده میشود ( در اتومبیل ها از این نوع استفاده میشود )

 

 

 

اما بابالارفتن دور موتورها ،شفت رابط بین موتور و ژنراتور بعلت نیروی گریز از مرکز ، حالت پیچش TWIST پیدا کرده وضمن پاره شدن ،به بدنه هواپیما نیز صدمه وارد میکرد ومضافا" خروجی ولتاژ ژنراتور DC ( کمیتاتور ) نیز جرقه زده وروی سیستم های مدرن ناوبری وارتباط پارازیت ایجاد میکرد،لذا در هواپیماهای مدرن دونوع دورشمار ( الکتریکی DC برای موتورهای پیستونی و الکترونیکی AC برای موتورهای توربینی استفاده گردید )

 

نوع الکتریکی (Tachometer (Atuo Syn :

 

در این مدار ( برای حذف شفت )از یک ژنراتور که بدون شفت روی موتور هواپیما نصب شده است ویک موتور الکتریکی که در داخل کابین تعبیه شده ،استفاده شده است .

 

 

 

در مدار بالا ژنراتور توسط موتور هواپیما A/C ENGINE به چرخش در می آید وتولید توان الکتریکی میکند که این نیرو به موتور رفته وبا تبدیل انرژی الکتریکی به مکانیکی ، شفت موتور میچرخد .عیب این مدار این است چون دور موتور هواپیما بیش از یک دور است وموتور اتوسین تابع دور هواپیماست واز طرفی، از بیش از 90 درصد وکمتر از یک دور صفحه مدور مدرج ابزار دقیق نمیتوان استفاده کرد ( باید بین عدد صفر Min و عدد نهایی Max ) فاصله باشد تا تداخل نکند ، لذااز یک مدار کاهنده Drag-Cap یا کاهنده استفاده میشود .به این صورت که مطابق شکل ،شفت آرمیچر موتور به یک آهن ربای شکل درپوش Cap متصل است که چرخش موتور آهن ربا چرخانده و در نتیجه میدان مقناطیسی متحرک بوجود می آورد ( مثلا" در دور 3000 موتور هواپیما، جای قطبین N-S در هر دقیقه 3000 بار عوض میشود ) .

حال با قرار دادن یک صفحه هادی در بین دو آهنربا ( در ابزار دقیق مدرن به جای Cap که تولید گرمامی کرد ،از آهنربای دندانه دار استفاده شده است که به علت شکافتن هوا، به خنک شدن مدار نیز کمک میکند )

براساس اصل قانون میدان متحرک روی صفحه هادی اثر گذاشته وصفحه هادی هم دارای میدان میشود واز طرفی میدان بوجود آمده با میدان بوجود آورنده مخالفت میکند ،لذا به وسط صفحه هادی یک میله متصل شده که انتهای آن هم یک عقربه وصل است وزیر عقربه هم صفحه مدرج به RPM قرار دارد ویک فنر هم در محور عقربه قرار گرفته است ( شکل 24-10 و25-10 Hairspring ) .حال با محاسبه خاصیت هدایت مغناطیسی صفحه ( شدت مخالفت ومیل به چرخش در جهت مخالف ) وتنظیم فنراین صفحه، مثلا" در 3000 دور با اندازه 2999.1 مخالفت کرده وفقط 0.1 صفحه را طی میکند که با توجه به کالیبره صفحه مدرج در آزمایشگاه ، عقربه روی عدد 3000 دور قرار میگیرد .

لذا ضمن شمارش دور موتور ،خطر پیچش شفت از بین رفته است .

 

نوع الکترونیکی ( دورسنج موتورهای توربینی ) Jet Eng. Rpm :

 

در موتور های توربینی معمولا" نسبت تراست به دور اندازه گیری میشود ( لگاریتمی )،لذا به یکی از پره های Blade یا Fly Wheel یک آهنربای کوچک دائمی وصل است که در اطراف خود ایجاد میدان مغناطیسی میکند ودر یک طرفه پره یک کویل قرار دارد ( Pick-Up ) که پره به ازاهر بار چرخش وقطع کویل بوسیله خطوط مغناطیسی یک پالس القا و ^ ایجاد میکند که مجموعه پالس ها ^^^^^^ پس از تقویت به مدار منطقی رفته وپس از پردازش نتیجه به یک نشان دهنده ( عقربه یا دیجیتال ) که در پانل قرار دارد تغذیه شده ودر مقابل دید خلبان قرار میگیرد .

حرارت سنج ها Temperature Ind :

 

دانستن میزان حرارت روغن،سوخت،موتور و... برای خلبان حیاتی است لذا به انواع آن میپردازیم :

 

سیستم اندازه گیری باروغن حساس به دما :

 

این نوع دماسنج برای دمای کمتر از صد 100 درجه سانتی گراد مناسب است. این روغن شدیدا" منبسط ومنقبض میشود .

طرز کار: مثلا" برای اندازه دمای روغن ورودی به موتور حباب حسگر در داخل لوله با روغن موتور تماس حاصل کرده ودر نتیجه روغن داخل Bulb در اثر بالا رفتن حرارت ( روغن و ... ) منبسط شده وچون فقط به لوله بوردون راه دارد وارد آن میشود .لوله بوردون در اثر ورود روغن (حرکت خطی) درراستای فشار واکنش نشان داده و سر بسته آن،متناسب با فشار وارده بطرف بالا حرکت میکند،یعنی فشار تبدیل به حرکت میشود .حالا این حرکت در ابزار دقیق های مکانیکی از طریق میل رابط ،سکتور ،چرخ دنده و ... عقربه وصفحه مدرج Dial به کابین خلبان منتقل میشود. ( در نوع الکتریکی از طریق مدار اتوسین ودر نوع الکتریکی از طریق سیگنال انتقال داده میشود که بعدا" توضیح داده خواهد شد )

 

 

 

سیستم پل ویتستون Wheat Stone Bridge System :

 

در این مدار اندازه گیری حرارت نیاز به انرژی الکتریکی میباشد وتا 300 درجه فارنهایت مناسب است .مدار شامل سه 3 عدد مقاومت ثابت ویک مقاومت متغیر است

 

 

 

این مقاومت متغیر همان Probe حرارتی است واز یک کوییل ( سیم پیچ ) که از سیمی ظریف واز جنس نیکل تشکیل شده است . حال با بالا رفتن دما مقدار مقاومت ( اهم ) آن بالا میرود ودر نتیجه در مدار پل جریان جاری میشود که خود به خود عقربه را حرکت داده ومقدار حرارت را نشان میدهد. ( تبدیل واحد )

 

نشاندهنده میزان حرارت خروجی موتورهای توربینی Exhaust Gas Temp.Indicator :

 

EGT _ ازنشاندهنده های کلیدی هواپیما بوده وعلاوه بر نشان دادن دمای خروجی Tail Pipe ،در صورت بالا رفتن بیش از استاندارد دما و احتمال آتش سوزی ، به اخطار دهنده WARNING تبدیل میشود .

طرز کار: از عنصر دوتایی Bi-Element ( اکسیداسیون-احیا ) یا دهنده وگیرنده الکترون استفاده شده است وبا گرم شدن محل اتصال دو عنصر Junction مدار فعال شده والکترون ( جریان الکتریکی ) بین دو عمنصر بوجود می آید .

 

 

معمولا" جنس حسگر از «آلومل و کرومل» تشکیل شده است .از این عنصر تعداد زیادی به صورت سری در Tail Pipe موتور قرار داده شده است که مجموع ولتاژ مدار بوسیله دو سیم هادی به یک ولت متر در پانل کابین هواپیما وصل میشودو ولتاژ تولید شده با واحد دما ( سانتیگراد-فارنهایت ) اندازه گیری میشود .

هرکدام از عنصرها را Probe نیز مینامند .

http://img4up.com/up2/26252120135361624084.jpg

 


[ پنج شنبه 91/9/23 ] [ 12:50 عصر ] [ lovely girl ] [ نظر ]
.: Weblog Themes By SibTheme :.

درباره وبلاگ

lovely girl : mehraboon, khosh akhlagh & ...!! :D
موضوعات وب
لینک دوستان
آرشیو مطالب
امکانات وب


بازدید امروز: 2
بازدید دیروز: 4
کل بازدیدها: 77361